Slovenië
Gedaan met steeds zuidelijker te gaan, vanaf nu oostwaarts! Op naar het voormalige Oostblok, waarvan een aantal landen sinds de val een enorme metamorfose hebben ondergaan.
Ook niet te vergeten een kort verslagje van Venetië. Een mooie stad maar heel toeristisch. Zeker San Marco zag zwart van het volk. Mijn hostel lag op een kleiner eiland aan de overkant van het grote kanaal. Eens in Venetië aangekomen ging ik naar de boot-taxi’s met de vraag of ik mijn fiets mee kon nemen naar de hostel en hun antwoord was simpelweg nee. Geen oplossing, geen andere mogelijkheid gewoon nee. Na een uur redeneren en discussiëren met verschillende ticketbalies en een verantwoordelijke mocht ik uiteindelijk aan de kapitein van de boot zelf vragen of mijn fiets mee mocht. De reactie was ook nee, dat lukt niet, miss eens proberen bij een andere halte.
Resultaat was een gesleur met de fiets over alle trapjes en brugjes naar de andere kant van Venetië. Op de kortste stop mocht ik dan gelukkig mee.
De volgende dag bij het vertrek exact hetzelfde, ondanks de ruime plaats op de boot, nee we cannot do.
Dus een trekking fiets met 40kg bagage in Venetië proberen krijgen is niet meteen het slimste plan. ’s Ochtends bleek ook dat mijn reserveband pootjes had gekregen. Een kamergenoot had de avond ervoor iemand met een fietsband zien buitenwandelen. Wat je daarmee kan doen in een stad waar fietsen niet zijn toegelaten is me een raadsel. Maar ik ben wel wat grammetjes lichter ( die ik toch liever had meegenomen voor noodgeval). Omdat het fietsen naar Venetië toe levens gevaarlijk was met het vele verkeer, geen fietspad. Heb ik een trein uit de stad genomen naar Trieste toe. Dit om de drukte wat te ontvluchten en rustig op men fiets, mijn tocht verder te kunnen zetten.
De eerste km in Slovenië waren direct pittig, recht omhoog met stukken tot 18%. Niet evident maar telkens nipt bovengeraakt. En dan eenmaal de grens met Italië over in Slovenië was het gewoon genieten… Heel veel groen, kronkelwegjes, weinig tot geen verkeer en in dorpen of steden zeer goede fietsinfrastructuur.
Opvallend ook waren de vele vreemde signalisatieborden.
Ik ben volledig tot rust gekomen en kon een hele dag genieten, ook de hitte was verdwenen, een aangenaam fietsweertje van 25 graden was perfect.
Onderweg ook zeer opvallend moestuintjes te midden van weilanden soms afgesloten met een rij maïsplanten. Vaak bewerkt door een oud omaatje. Ook heel veel ooievaars bijna op iedere schouw of lantarenpaal van de vele dorpjes. Na een korte achtervolging door hongerige geitjes ben ik dan aangekomen in Ljubljana.
Ljubljana, stad van de draken.
In 2016 European Green Capital zeer snelle ontwikkeling meegemaakt van een stad vol file van auto’s naar een aangename autoluwe binnenstad met veel groen, terrasjes, winkeltjes en kleine busjes die instaan voor transport van minder begaanbare mensen. Ook echt een hipsterstad vol design winkeltjes en heel wat jongeren. Waarom deze stad de Green Capital prijs heeft gewonnen komt door verschillende redenen.
Eerst en vooral op vlak van energie.
De Straatverlichting is vervangen door energie efficiënte lampen sinds 2008
Led lampen. In 2014 een energiebesparing van 66% hierdoor.
De 400 openbare gebouwen worden energie efficiënt of neutraal gemaakt levert besparing van 800 ton CO2 op.
Tegen 2020 dienen alle publieke gebouwen te werken op 100% hernieuwbare energie.
74 % van de huishoudens worden verwarmd door het warmte net van de stad. Het doel is dit op te drijven tot 80% in 2024.
Alle wagens van de stad zijn CNG-wagens, er wordt ook gedacht aan het uitbreiden van de oplaadpunten.
Ook naar mobiliteit is Ljubljana van een filestad een echt voorbeeld geworden
Zo is er een electrisch toerstentreintje met zonnepanelen op het dak zonder lawaai om de highlights in de stad te tonen.
Evenals een 20-tal electrische busjes die passagiers gratis door de stad vervoeren, zo kunnen ook mensen die minder te been zijn makkelijk door de stad zich verplaatsen.
Q
Er is een fietsverdeelsysteem van 380 fietsen. Het eerste uur zijn deze gratis na betaling van kleine gebruiksfee. Iedere fiets wordt gemiddeld 7,5 keer gebruikt per dag.
Urbana kaart die vervoersmodi en publieke plaatsen combineert op een kaart. voor bussen, fietsen, parkeren, treintje naar kasteel, bib,..
Er is een grote ecologische zone in de stad die prioriteit geeft aan voetgangers en fietsers. Shift in gebruik mobiliteit. Leveringen door bestelwagens in het centrum van de stad mogen enkel ’s ochtends met een speciale kaart.
Het verschil met talloze geparkeerde auto’s naar een groot verkeersluw/ vrij centrum is enorm. En het is niet doods, integendeel de stad leeft, is aangenaam en heeft talloze kleine winkeltjes en horecazaken.
Reeds voor 45% werd er gekozen voor ecologische bussen en 17% CNG-bussen. Ook aandacht voor andersvaliden en comfort.
Kleine kavalir busjes die ouderen vervoeren zijn volledig gratis en vervoeren een 500 tal mensen per dag gemiddeld, gewoon een belletje is voldoende
5 grote park and rides aan de rand van de stad inclusief 2 gratis bus tickets. Het is de bedoeling om in de toekomst naar 28 park en rides te gaan. Dus geen parkeergarages in het centrum, nee aan de rand. En zorgen dat bewoners en of bezoekers zeer vlot met openbaar vervoer en/of fiets in het centrum geraken. Zo kost een dagticket op een randparking, slechts 1.20 euro en krijg je hiervoor twee gratis bustickets.
Sorteren van afval
Duidelijk afval plan om 75% te sorteren, evolutie naar zero waste stad. Eerste EU zero waste capital, gescheiden in het centrum publieke vuilbakken containers. Hergebruik van niet langer gebruikte goederen door 90% inwoners. Niet enkel recycling maar ook upcycling. Reductie geproduceerd afval per inwoner. Ook veel aandacht voor sensibilisering.
Gebruik van water,
drinkwater heel wat fonteintjes in de stad met drinkwater zonder extra behandeling nodig, komt van natuurlijke bronnen in de omgeving zeer voorzichtig met waterverbruik naar vervuiling toe. Netwerk van water pijpleidingen is wel 2000km lang. Een tentoonstelling en exhibitie over water en het watergebruik om bewoners te duiden op het belang er van. Water als kostbaar goed.
Ze hebben zelfs een app ontwikkeld om de dichtstbijzijnde drinkwaterfontein te tonen.
En dan als laatste is er een pak groene ruimte in het centrum van de stad. Zo is er per inwoner 542m2 groene ruimte voorzien. Dit maakt ook dat er voldoende afkoeling is bij warme zomerdagen.
Dus Ljubljana echt zwaar onder de indruk. Dit evenals de rest van Slovenië. Het land is zeer groen, aangenaam, en je merkt dat ze de laatste 15 jaar een enorme evolutie hebben doorgemaakt. Ook willen ze laten tonen dat ze sterk pro Europa zijn. Je ziet dit in namen, evenementen,.. Zeer vaak komt hierin het woord Europa voor.
Opvallend is ook de hoeveelheid jongeren in de steden, en zowat ieder kindje blijkt over een klein loopfietsje te beschikken. Een Sloveen vertelde me ook zeer mooi. Wij hebben ontdekt dat de toekomst van ons land ligt in het voorzien van gelijkwaardige infrastructuur voor openbaar vervoer, fietsers, voetgangers en auto. Een driehoek van mobiliteit nu en wat het in de toekomst moet zijn in een historisch stadje is dan ook zeer veelzeggend.
Na te genieten van pittige hellingen vaak tot 20% in het Toscane van Slovenië met wijngaarden, abrikozen, pruimelaars,.. ben ik richting Hongarije gefietst. Het land van premier Victor Orban, die een volledig andere koers aan het varen is dan Slovenië.